16 Temmuz 2007

Adını Unutan Adam : Cüneyt Arkın




Sevgili Koca Kurt'a...







yok böyle biri ! türk sinemasının en çok başrol oynayan oyuncusu, değeri anlaşılamamış bir dolu adam. aşık olanı, aşık edeni, tekme tokat girişeni, kılıç kuşananı, karatecisi, gezegen tekmeleyeni, dünyayı kurtaranı, kayadan kılıç çıkaranı, kanun adamı, iyiliğin yılmaz savaşçısı, çapkını, kovboyu, malkoçoğlu, kara murat’ı, battal gazisi, ringo kid’i , komiser cemil’i, gırgır ali’si… çok haklı gerçekten adını unutan adamı o yeşilçam’ın.doktor milletinden besteci olur ya , o da artist olmuş. girmiş babasından gizli artist yarışmasına, kazanmış. lâkin “ dur bakalım delikanlı” demiş yapımcılar “ boy pos endam yerinde ama fahrettin cüreklibâtur da ne ola ki, sığdıramayız bu ismini afişe, bundan sonra senin adın cüneyt olsun, var git soyadını da sen seç yiğit ! “ o da kitaplarını aldığı arkın kitapevi’nin sahibini pek sevdiğinden arkın adını soyadı bellemiş, olmuş bize cüneyt arkın !




40 yıldır seyirci karşısında olan cüneyt arkın, sevseniz de sevmeseniz de türk sinemasında bir ekoldür. bir dönemin – hatta birkaç dönemin – çocukları onun filmleriyle büyümüştür. anılarım depreşti izninizle şunu da araya sıkıştırayım: çok yıllar önce ben daha küçük bir çocukken filmlerinden etkilenip, yuvadaki arkadaşlarıma hayt huyt hareketleri arasında hava atmaya çalışmış, bizim çok ünlü bir artistimiz var cüneyt arkın, dünyanın en güçlü adamı o yaa demiş, tıpkı onun filmlerde yaptığı gibi yerdeki kurumuş toprak topağını avucumda dişlerimi sıka sıka ( güya taş parçalıyorum ) unufak etmiştim de alman çocukları bana hasss ordan tarzında bir bakış atmışlardı. ne anlardı alman çocuğu be cüneyt arkın’dan !



sinemaya hem oyuncu, hem senarist, hem yönetmen hem de yapımcı olarak emek vermiştir. onun sinemacılığını ben dört döneme ayırıyorum:

1- melodram filmler dönemi

2- tarihi filmler dönemi

3- toplumsal mesaj içerikli filmler dönemi

4- bir kalıba koyamadığım , dönemsiz filmler dönemi


melodram filmler dönemi: bu dönemde arkın, ülkü erakalın, türker inanoğlu, orhan elmas ve halit refiğ’in prensidir adeta. filmlerde ortak konu aşk, mahçup delikanlı, çapkın adam, kavuşamamak, hayat kavgasının yanına sos edilmiş aşk vs.dir. zaman zaman yürek burkar zaman zaman güldürür. dönemin popüler tsm şarkıları eşliğinde eskişehirli yakışıklı cüneyt’i izleriz.bu döneme koyduğum filmlerinin bazıları:gurbet kuşları, istanbul un kızları, sürtük, gözleri ömre bedel , kırık hayatlar, çıtkırıldım, cici gelin , insanlar yaşadıkça, sevgili babam, alageyik, arım balım peteğim, küçük sevgilim, satın alınan koca, severek ayrılalım, vahşi gelin, istasyon . çıtkırıldım’da bir edebiyat öğretmenini, cici gelin’de karısına hafiye olduğunu söyleyen bir adamı , sevgili babam’da hapisden yeni çıkmış müzisyen ve fedakar bir babayı, severek ayrılalım’da karısının * en yakın arkadaşına * aşık olan kocayı , küçük sevgilim’de ona aşık olan hastasının * iyiliği için mecburi bir evlilik yapan ama aslında onun kızkardeşini * seven bir doktoru, satın alınan koca’da küçük bir kızın ameliyat masrafları karşılığında zengin bir adamın * kızı ile * formalite bir evlilik yapan bir yazarı, istasyon’da kaçırması karşılığında cm’sine 1000 lira alacağı ünlü şarkıcıya *aşık olan özü sözü bir gırgır ali’yi canlandırır.


özel not: bu dönem filmlerinde en çok başrolü paylaştığı aktristler filiz akın, hülya koçyiğit ve fatma girik’tir.



tarihi filmler dönemi:cüneyt arkın denince ilk akla gelen filmlerinin olduğu dönemdir bu. natuk baytan ve süreyya duru dönemidir cüneyt arkın için. çoğunlukla ön düğme ya da bağcıkları çözülmüş, kolları bol beyaz gömleği, kırmızı ya da siyah kuşağı, dar siyah pantolunu ve çizmeleri ile ordan oraya atlayan haliyle karşımıza çıkar. aynı anda on adamı birden dövdüğü , ecnebi hatunları çeken bir mıknatıs görevi gördüğü filmlerdir bunlar. ne sihirdir ne keramet anlamak güçtür ama tüm ecnebi hatunlar ona “ türksün di mi , gel öyleyse “ muamelesi yapar !!! filmlerin bir diğer özelliği çoğunun seri olması. battal gazi , malkoçoğlu, kara murat, hacı murat, horasandan gelen bahadır filmleri seri halinde çekilenlerdir. bunların yanı sıra adsız cengaver, alpaslanın fedaisi alpago, selahaddin eyyubi, çöl kartalı, hakanlar çarpışıyor, kanije kalesi, osmanlı kartalı, vatan ve namık kemal vs. filmlerini de bu dönemde sayabiliriz.


ben bu dönem filmlerini de çok severim. varsın kolunda saatini unutmuş olsun, varsın havada tekme atarken pantolonu yırtılsın. hele bir filminde düşman askerlerinin başına basa basa bir ilerleyişi var ki, biterim o sahneye. cüneyt arkın yapınca oehh be derler, elin neo’su yapınca helal be derler. anlaması güçtür * .





toplumsal mesaj içerikli filmler dönemi:bu dönem filmlerinin çoğunu kendisi yazıp yönetmiştir. melih gülgen filmleriyle mesaj konusunda tavan yapmıştır. artık tarihi kıyafetlerinden sıyrılmış takım elbise giymeye başlamıştır. kendisi ya kanun adamıdır ya da kötülerin cezasını kendi kanunuyla veren bir halk adamıdır. bu dönem 70lerin ikinci yarısında başlar. filmlerin isimlerinde mesaj kokusunu almak olasıdır : vatandaş rıza, adalet , kanun gücü, kanun adamı, önce hayaller ölür, hınç, intikam benim, en büyük yumruk vs. cemil ve cemil dönüyor da bu dönemde çekilmiştir. arkın filmlerinin en sevmediğim dönemidir. insanın o naif bakışlarını, tarihi filmlerdeki güzel saçlarını okşayası gelir ama bitmiştir artık.





dönemsiz filmler dönemi: düşündüm taşındım hiçbir kalıba koyamadığım filmlerine bu ismi vermeyi uygun gördüm. aşk filmi desem değil, tarihi film desem uymuyor, toplumsal içerikli desem dolmuyor… birbirinden bağımsız, farklı yıllarda çekilmiş, vurdulu kırdılı, şakırtılı filmleridir bunlar. mesela bir çetin inanç faktörü var bu dönem bazı filmlerinde. dünyayı kurtaran adam bu dönemin mamûlü mesela. the outlow ringo kid, kılıç bey, mağlup edilemeyenler, kırbaç altında verebileceğim birkaç örnek.


cüneyt arkın filmlerinin çoğu yurt dışında da gösterilmiş, ismi afişlerde şu şekillerde yer almıştır: george arkın, joseph arkın, steve arkın ve benim koptuğum özgür üzüm !


hakkında yazılacak çok şey var aslında cüneyt arkın’ın. mesela asıl adı fahrettin’in dinin övdüğü, diniyle övünen mânasına geldiğini, cüneyt’in ise küçük asker demek olduğunu biliyor muydunuz, biliyordunuz belki ama işin ilginç yanı bu adam her iki ismiyle de pek örtüşmüyor gibi. film çekimlerinde sağlığa yararlı olduğu için leblebi gibi ağzına sarımsak attığını biliyor muydunuz ? ben rahmetli hüseyin baradan’ın yalancısıyım. filmlerinde eğer gençliğini ya da oğlunu canlandıracak biri varsa onun genellikle tuğrul meteer tarafından canlandırıldığını, iki oğlu olduğunu ( kaan ve murat ), oğullarından murat olanın ve eşi betül’ün de zaman zaman kendi yönettiği filmlerinde rol aldığını,bir aralar tgrt’de babacan adlı bir haber show programı yaptığını, muhabir olarak oğlu kaan’a da burada görev verdiğini, ( evet biliyorum gereksiz ama yazayım dedim) adını unutan adam adında bir kitap yazdığını, 37 film yönettiğini, 7 filme yapımcı olduğunu, 26 filmin senaryosunu yazdığını, çeşitli festivallerde 3 kez en iyi erkek oyuncu ödülünü kazandığını, en son insanlar yaşadıkça adlı filmiyle yaşam boyu onur ödülü kazandığını biliyor muydunuz ?


hiyeeeeeyt beee.... bitti !
ekşi sözlük'te 15/02/2005 tarihinde yazmışım...